Jandarma Umum Komutanligi Dersim Raporu Kisaca JUK olarak Dersim Arastirmalalarinda belirtilen Aslinda “Dersim Jenosidi El Kitabi” olan bu rapor Gizli ve zata mahsus Kayit altinda 100 tane basilmis Bu bolumu surgun edilecek Asiret ve Kabile liderlerini icermekte Yanliz 1938’de turkler bundan vaz gecip listede olan butun aileleri Dersimde Oldureceklerdi… Kabile ,Asiret, Aile ve kisi isimleri turkler tarafindan “turkcelestirilmeye” Calisilmistir..
Kaynak: Dersim (JUK Raporu) Kaynak Yayinlari : Istanbul 1998 Sayfa:195-225
|
|
|
Dersimin ıslahı esasları: 1- Islahattan maksat Dersimde hükümet nüfuzunu normal vilâyetler derecesinde tesis etmek ve bu mıntaka halkını ticaret, ziraat ve san'at yo- luna sevketmek ve hükümet tekâliflerini ifaya kabiliyetli bir hale ge- tirmektir. 2- Dersimde silâh toplamadan ve rüesayı oradan uzaklaştırmadan ıslahata çalışmak ve muvaffık olmak mümkün değildir. 3- Dersimde silâh toplamak ve rüesanın teb'idi buraya karşı askeri bir hareketi icap ettirir. 4- Dersimde şimdiye kadar yapılan askeri hareketlerin silâh toplama, rüesayı toplamak gibi, hedefleri olmadığı cihetle tesirleri kısa bir za- manda nihayet bulmuştur. Rüesa ve silâh toplamak işi evvelki harekâta nispetle daha çok kuvvet tahsisini ve daha esaslı hazırlığı icap ettirir. 5- Harekâtı ciddi bir idari ıslahat takip etmezse şimdiye kadar olduğu gibi bir netice alınmasına imkân yoktur. Silâh yeniden tedarik edilir ve yeni reisler türer.
6- Tedibi müteakip senelerde para vaziyeti idari ıslahatın tatbikine mani olacaksa silâh toplamak hareketine başlamamak daha muvafık olur.
İdari ıslahat şunları ihtiva etmelidir.
1- Halkı toprağa bağlamak (Kısmen Dersim civarındaki ovalara in- dirmek).
2- İdari teşkilâtı yeniden tanzim etmek.
3- Müştekim, mefkureli ve en iyi memurları Dersime tayin etmek, yerli memurları o havaliden uzaklaştırmak.
4- Adliye makinasını mutlak surette adilâne ve seri bir surette işlet- mek. (Haik hükümet teşkilâtının tahakküm vasıtasından ibaret olmadığı ve iyilik isteyen bir teşkilât olduğunu gözü ile görmelidir.)
5- Yollar yapmak.
6- Mektepler açmak ve Türklük propagandası yapmak
Dersimin ıslahı safhaları: Birinci sene: 1-Silâh toplamak,
Bu iş bütün Dersimde ve istisnasız bir şekilde kat'i surette halle- dilmelidir. Bu işin yarım halli Dersim meselesinin kafi şekilde intacına manidir. Evvelemirde halka silâhlarını teslim için kısa bir mühlet ve- rildikten sonra taharriyat başlamalıdır. Silâhını saklayanların tecziye edi- leceği ilân edilmelidir.
Askeri harekete başlamadan evvel yapılacak esaslı propagandalarla Cumhuriyet hükümetinin adil olduğu ve hiç bir vatandaşın diğerine zararı dokunmasına ve hükümet emirlerinin hiç bir yerde yapılmamış olmasına müsaade etmeyeceği ve Türkiyenin her tarafında olduğu gibi Elâziz vilâyetinin Hozat, Ovacık, Mazkirt, Nazimiye ve Erzincanın Plü- mer ve Kigi kazalarında da halkın tamamen serbest ve Cumhuriyet ka- nunlarına muti olarak ziraat, ticaret, san'at sahalarında çalışarak kendi menfaat ve saadetlerini temin ederek diğer yurtdaşlar gibi rahat içinde yaşamak haklan olduğu ve bazılarının fena niyetle ve kötü maksatlarla ortaya çıkardıkları gibi hükümetin bu kazalar halkına hiç bir fenalık yap- mayacağı, ancak hükümet emirlerini yapmayanları ve hükümet kuv- vetlerine karşı koyanları kafiyen af etmeyerek çok şiddetle cezalandı- racağını ve bütün vatandaşların mal, can, ırz emniyetinin hükümetçe te- min edilmekte olmasına göre bir kısım halkın elinde silâh bulundurma- sına ve silâhsız olanlara tacavüz etmesine asla müsaade etmeyeceğini ve bu sebeple hükümete muti olanların silâhlarını derhal hükümete teslim et- meleri tamim edilir. 2- Rüesamn teb'idi, A- Rüesanın teb'idi, Dersimin ıslah ve temdin işinin esasını teşkil eder. Reisler yerlerinde kaldıkça gerek kendileri ve gerekse ma- iyetleri müstahsil olmaktan daima uzak kalacaklar ve tufeyli olarak yaşamakta devam edeceklerdir. Gaip mıntakalarına nak- ledilen reisler orada başka surette yaşamak imkânını bulama- yınca çalışmağa mecbur olacaklardır. Reislerin tahakküm ve telkinlerinden kurtulan halk da meşru kazanç yollarına daha ko- laylıkla sevkedilecektir.
B- Rüesanın Garba teb'it edileceği keyfiyetinin harekâtın hitamına kadar ifşa edilmemesi pek lâzımdır. Aksi takdirde rüesa arasın- da anlaşmalar ve birleşmeler görülecek ve reisler maiyetlerini mukavemete teşvik ederek, bunların dahaletlerine mani olacak- lardır. Bu suretle ıslah ve temdin meselesi uzayacak ve müşkü- lâtı dai olacaktır. C- Harekât başlamadan reislerin elde edilmesi ve harekâtın ni- hayetine kadar rehine gibi muhafaza edileceği hakkında tebligat yapılması lâzımdır. D- Reisler bir daha Dersime dönmeyecek ve kaçamıyacak surette
Gciıp vilâyetlerine teb'it edilmelidir. E- Reisleri, aileleri, akrabaları ve reis olmak istidadında bulunanlar, ötedenberi reislerin çapulculuk aletleri olan eşhas behemehal Dersimden uzaklaştırılmalıdır. Aksi takdirde Dersimde kalan halkın başında yeni bir reis türeye bilir. F- Kimlerin nerelere ve ne suretle teb'it edileceği ayrı olarak ve lahika halinde raporun nihayetine eklenmiştir.
3- Mücrim ve mahkûmların yakalanması,
Dersim, senelerdenberi içindeki ve muhitindeki suçlu mahkûmların melcei olmuş ve hükümet kuvvetleri ile bunların yakalanması mümkün olmamıştır. Askeri hareketten istifade edilerek silâhlar tamamen top- landıktan sonra bunların kamilen derdestleri temin edilmek lâzımdır.
4- Mükellefiyetini ifa etmeyenlere bunun ifa ettirilmesi,
A- Dersim, ötedeberi hükümete karşı her türlü mükellefiyetlerini tamamen ifadan imtina etmiştir. Sayım, müsakkafat ve sair ver- giler cüzi mikdarda veya hiç verilmez. Vergilerini tediye key- fiyeti aşiretlerin hükümete karşı itaatları derecesine göre % 1 ilâ % 70 arasında mütehavvildir. Dersimin masaridatı varidatından fazladır. Bu fazlalık senevi
100000 liradır. B- Dersimlilerin devlete vergi vesair mükellefiyet bakayası şudur: 931 - 932 senelerinde Çemişkezek ve Pertek gazaları da dahil olduğu halde Dersimin altı kazasında 24000 hayvan, 7500 deve kaydedilmiştir ki vergileri 59000 lira tutmaktadır. 6000 lirası Perteğin, 18000 lirası ise Çemişkezeğe ve 13000 lirası da Maz- kirde aittir.
Altı kazanın muhtelif varidatından 932 haziran iptidasına mü- devver bakayası 243080 liradır. Bunun 41428 lirası sayım, 46965 lirası arazi, 95477 lirası bu vergilerin munzam kıs- mındandır.
Dersimin Ovacık kazasının mukayyet 3599 hayvanına mukabil halen mevcudu 30000, Hozatın 4857 kayda mukabil mevcudu 35000, Nazımiyenin 10980 kayda mukabil 30000 dir. Maz- kirdin 21885 kaydedilene mukabil 35000, Çemişkezeğin 30959 hayvanına mukabil 37000 ve Perteğin 27554 mukayyet hayva- nına mukabil 37000 mevcutları bulunduğu tahmin edilmektedir. Nüfusa ve aşiretlerin hayvanat mevcutlarına, oralarda fazla müddet bulunmuş memurinden yapılan tahkikata göre akalli yüz bini mütecaviz mektum hayvan vardır. Ovacık, Hozat kazaları ve Nazimiyenin Haydaran, Hakis, Maz- kirtin Demenan, Yusufan, Perteğin dere, Şevak nahiyeleri ve Çemişkezeğin Koç uşağı gibi hiç asker vermeyen menatıktan alınacak askerlik nakdi bedeli de mühim bir yekûn tutacağı gibi kuvvetle yazılacak hayvanatın geçmiş senelerin mektum ver- gilerini de tahsil için bir kanuni mani yoktur. Aşairin köle me- sabesinde kullanılan % 20 si istisna edilirse ağaların ve ileri ge- lenlerin altın olarak bütün borçlarını verebilecek paraları vardır. C- Dersimliler askerliklerini de ifa etmezler. Yalnız vilâyet mer- kezine yakın olan mıntaka halkının bir kısmı ifa ederler; silâh toplanmayı müteakip askerlik yaşı içinde bulunanlar ya- kalanarak Gaip vilâyetlerinde mükellefiyetleri ifa ettirilmelidir. 5- Şimali Dersim halkının Garba nakilleri,
Şimali Dersim, çok sarp ve yolsuzdur. Bilhassa kış mevsiminde bu ııntakaya hükümet teşkilâtının nüfuz etmesi pek güçtür. Maarif, sıhhiye e sair medeni nimetlerin bu mıntakanın her köşesine isali ya güç veya ayri mümkündür. Bu itibarla şimali Dersim halkının başka mahallere akilleri faidelidir.
Dersimin bilhassa şimal mıntakaları (Ovacık, Nazimiye kazaları) edenberi hükümete karşı menfi bir cephe almakla maruftur. Bu mın- ka sureti umumiyede çapulcuların yuvasıdır. Halen hükümete karşı iştah vaziyetini muhafaza eden yukarı Abbas uşağı reisi Seyit Rıza ile
Haydaran aşireti reisleri Hıdır ve Kamer ağalar ve hükümete en ziyade karşı duran aşiretler bu mıntakadadırlar. Esasen ziraata hiç müsait olmı- yan bu mıntaka halkının Garp vilâyetlerine teb'idi Dersimin ıslahı için alınacak kuvvetli bir tetbir olarak mütalâa edilmiştir. Bu iki kazanın nüfusunun mecmuu vasati bir hesapla 11742 dir.
6- Dağınık iskânın men'i,
A- Dersimlinin hayat şeraiti onu mezraalarda dağınık iskâna mec- bur etmiş ve bu suretle hükümet kuvvetlerinin murakabesinden uzak kalmıştır.
Dağınık iskân vaziyeti devam ettikçe Dersimlinin üzerinde hü- kümet nüfuzunu tesis etmeğe imkân mevcut değildir. Münferit binalar birer eşkiya yatağıdır. Evvelemirde dağınık iskânı icap ettiren hayat şartlarını velev kısmen olsun izale etmek lâzımdır. Dersimli davarcıdır. Dağınık iskân davarcılığın icabıdır. Şimali Dersim halkının Garba ve arazisi ziraata müsait olmayan Der- simlilerin Ova köylerine yerleştirilmesi dağınık iskânı az çok tahdit eder. Mütebakilerini de mecbur etmek lâzımdır. Bu mak- satla askeri harekât esnasında münferit evlerin yakılması lâzım- dır.
B- Geçit ve boğazlarda bulunan köylerin yıkılması ve bu köylerin hükümet murakabesine yakın köylere nakilleri sarp yerlerde inşa edilen köylerinde ayni suretle yıkılması ve nakilleri fa- idelidir.
7- İdare, adliye ve inzibat memurlanndan işe yaramıyanların değişti- rilmesi,
Dersimde bulunacak memurların hükümetin bu mıntakaya karşı takip ettiği siyaseti kavrayarak ve Dersimin ehemmiyetini takdir edecek ve mu- amelâtını buna göre tanzim, icraatını maksada uygun şekilde tatbik ede- cek derecede ehliyetli ve yüksek seciyeli olmaları mutlak surette lâzım- dır. Buraya tayin edilecek memurlara tabii hayatın istikrarına kadar fazla bir imtiyaz bahşedilerek mevcudun en eyilerinden seçilmelidir. Hüküme- tin; çapulcu ve mütacavizlere karşı biaman ve muti ahaliye karşı müşfik bir teşekkül olduğu kanaatini filen tesis etmek ancak iyi memurlarla mümkündür. Tedibe karar verildiği günden itibaren bu evsafta memurla- rın derhal tayini ve diğerlerinin değiştirilmesi pek lâzımdır. Yerli me-
murlar Dersimlilerin casusudur. Onların Dersimden behemehal uzak- laştırılması iktiza eder. İdare memurlarının durendiş, adli memurlarının adil, inzibat amirlerinin cesur ve durendiş olmaları mutlak surette istenen vasıflardır.
İkinci sene:
1- Harekâtı icra eden askeri kıtaatın garnizonlarına avdetten sonra Dersim asayişinin müstakar bulundurulması için içinde kuvvetli bu- lunmak lâzımdır. Bu sebeple bu kazalarda bulundurulacak sabit Jandarma kuvvetlerinden başka seyyar Jandarma taburlarından bu gün Dersim içinde bulunan seyyar Piyade alayı ile bir seyyar Jandarma taburu idari ıslahat ilk tesirini gösterinceye kadar bu gün bulundukları mıntakalarda bırakılmalıdır.
2- Tekrar bir silâh yoklaması,
Birinci sene taharriyatından saklanması muhtemel görülen ve şüphe edilen mahallerde ve köylerde yeniden bir silâh yoklaması yapması çok faidelidir. Dersimli silâhını maişet vasıtası gibi kullanır. Bu silâh elinden alındığı gün çalışmak mecburiyetini hisedecektir. Bunun için silâh top- lama işinin kat'i şekilde halli elzemdir.
3- Dersimdeki idari, adli memurların muamelâtını murakabe teşkilâtı, Elâzizde bulunan vali Dersimin içi ile sıkı temas edemez. Ahvale
vukuf ve yakından murakabe keyfiyeti noksan kalır. Devlet teşkilâtının faaliyetini teftiş ve murakabe vazifesile ufak bir büro ile Hozatta bir daire amiri (Vali muavini) bulunması büyük faideler temin edebilir.
4- Dersimlileri mahallen veya naklen topraklandırmak,
Dersimli maişet derdinden kurtulduğu gün şekaveti kendiliğinden terk eder. Dersimli müstahsil hale getirildikten sonra Dersim işi esasın- dan halledilmiş addedilebilir. Bu maksatla Dersimliyi ziraata teşvik veya mecbur etmek lâzımdır. Dersimin içinde kısmen ziraata salih arazide mevcuttur. Teb'it edilen Dersimlilere ait arazi muti ve fakir Dersimlilere tevzi edilmeli, ziraatla iştigali teşvik edilmeli ve bu maksatla Dersimliye kredi vermeli veya doğrudan doğruya yardım edilmelidir. Bir kısım fakir Dersimlilerin de Malatya ve Elâzizdeki metruk araziye yerleştirilmesi fa- ideli neticeler verebilir. Bunlara arazi, çift, hayvan, tohumluk ve ev ver- mek lâzımdır. Elâziz ve Çemişkezek köylerine yerleştirilen Dersimliler bu gün müstahsil hale gelmişlerdir.
Dersimliye yalnız toprak vermek maksadı temin edemez. Çift hay- vanı, ziraat aleti ve tohumluk gibi ihtiyaçlarını da temin etmek lâzımdır. Bunun için müsait şartlarla para bulabilmeli ve lâzım olan vasıtalar ve- rilmelidir.
5- Dersimde yol yapmak,
Dersimde gerek Devlet yolları gerekse vilâyet yollan muntazam bir program dahilinde başlamak ve devam etmek mutlak surette lâzımdır. Yollar; Dersimin iktisadi inkişafına hizmet edeceği gibi askeri nakliyatı teshil edecektir. Bu suretle Dersimli iş sahibi olmak suretile şekaveti terk edecek şekavete devam edenlerin tedibi kolaylaşacaktır. Bundan başka yollarda yevmiye ile çalıştırılan Dersimliler çabulculuğa ihtiyaç his- setmiyeceklerdir.
6- Mektep açmak,
Dersimde açılacak mekteplerle istikbalin Dersimlilerini bu güngünden daha medeni yumuşak hale getirmek ve Türklüğe yaklaştırmak ve ken- dilerinin aslen Türk olduklarını öğretmek lâzımdır. Mektepler vasıtasile Türk lisanı Dersimde temin edilmelidir. Bu maksatla bidayette Plümer, Mazkirt ve Hozatta birer ilk mektep açmak ve buralara mefkureli mu- allimler tayin etmek lâzımdır.
7- Kazalarda sıhhi teşkilât,
Halkta hükümete merbutiyet hislerini tesis etmek için her kazada hal- kın sıhhatile alâkadar müesseseler vücuda getirmek pek faideli görülmek- tedir. Dispanserler açmak meccanen ilaç vermek gibi tedbirler Dersimli- nin itimat ve muhabbetini kazanmak için çok emin bir yoldur. Bu mües- seselere mefkureli ve feragati nefis sahibi doktorlar tayin edilmelidir.
8- Ticari münasebat,
Dersimlilerin gerek ithal gerekse ihraç ettikleri eşya için civarlarında bulunan kasaba ve şehirlerdeki tüccarlarla münasebata girişmeleri Der- simin iktisadi inkişafını, dolayısile halkın refahını temin etmek suretile Dersimliyi çapul mecburiyetinden kurtaracaktır.
Askerî harekâttan sonra Dersimde hali tabii teessüs edeceğinden ka- saba ve şehirlerdeki tüccar endişesiz Dersim içinde faaliyete geçebile- ceklerdir. Bu münasebatr hükümet makamlarının ve ticaret odalarının teşvik etmeleri ve icap ederse müzaheretleri lâzımdır.
Üçüncü ve müteakip seneler:
A- Yol inşaatına fasıla vermeksizin devam etmek elzemdir. İktisadi işlere inkişaf vermek ve inzibati hususa kâkim olmak için yol inşasını ikmal etmek ve mazide olduğu gibi yarıda bırakma- mak esas olarak kabul edilmelidir.
B- Dersimlinin artık eski hayata dönmesine meydan bırakmamak için ticaret, ziraat ve maarif yollarile temdin ve terfih işlerine devam edilmelidir.
Dersim hareketi için birinci sene şu kadar paraya ihtiyaç olduğu tah- min olunur:
600.000 lira askeri nakliyat için 600.000 lira da Dersimlilerin Garba nakilleri için tahsisat konmalıdır.
Harekâta haziranda behemahal başlamalıdır. Dersim harekâtına as- keri ve idari bir tetkikin tekaddüm etmesi elzemdir. Dersim gibi geniş, çetin ve çok silâhlı bir mıntakaya karşı tetkiksiz ve hazırlıksız bir hareket yapılması makûs neticeler doğura bilir.
Bu hazırlıklar ve tetkikler de şunları ihtiva etmelidir:
Askeri hazırlıklar,
1- Kaza kaymakamlıklarına ve nahiye müdürlüklerine muvakkaten zabit tayini (verilecek talimat dahilinde askeri tetkikat yapmak maksatile)
2- Mücavir kıtaatın tatbikatı ve atışları Dersim içinde yapılmalıdır.
3- Teyyarelerin talim uçuşları Dersim üzerinde yapılmalıdır. Ve bu münasebetle tayyareden resimler alınmak muvafık olur.
4- Harekâta iştirak edecek kıtaat zabitanının kadro seyyahatlan, E. II. seyyahatlan Dersim içinde yapılmalıdır. Bu esnada Dersimlilerin harekât zamanında sığınması muhtemel muğaralar görülmelidir. Arazi, mevazi, yollar ve sular tetkik edilmelidir. Bu hazırlıklar ayni zamanda Dersimlile- rin muhitinde bulunan Türk köylerine vaki olacak akın ve tecavüzlerini de tahdit eder. Dersimli suçlunun yakalanmasını ve suç yapan köy veya mevkide silâh toplanmasını mümkün kılar.
5- Hareket için elzem olan yol ve köprü ihtiyaçlan ve noksanları tes- pit ve en zaruri olan akşam temin olunmalıdır.
İdari tetbirler,
1- Yerli memurları derhal uzaklaştırmak.
•02
2- Dersimi içinden tanımak (silâh, nüfus, erzak, hayvan vaziyetinin tetkiki aşiretlerin yekdigerile münasebetini ve temayüllerini tetkik, bu maksatla emin muhbirler istihdamı)
3- Aşiretlerin tesanütlerini gevşetecek tetbirler almak.
4- Dersimlilerin reislerile şekavetle melûf olanlann Garba nakle- dileceğine nazaran Garpla iskâna müsait köylerin ve muhacirler tevzi edi- lecek arazinin şimdiden tetkik ve tespiti.
5- İdari tetbirleri yakından anlamak için B. U. Mf. ligin Elâzizde bu- lunması muvafık olur.
(1) Lahika
1- Lâçin aşireti rüesası:
Hakim oğlu Yusuf İbrahim Hüseyin Havlo Mogomutlu Rıza Haydar, Hasan Topal Yusuf
(6 aile Kırklareli kazasına)
2- Aşağı Karaballı aşireti rüesası: Kango zade Mehmet Ali oğullan Veysi ve Yusuf. Murtaza zade İsmail ağa. Mikâil zade Koç ağa oğulları Hızır ve Süleyman. Yeşil ağa
Temur ağa oğulları Yusuf Hasan ve Adil. Koç ağanın kardeşleri Veli, Seyit Han, İbrahim, Hüseyin, Sabri, Cemil.
(18 aile Lüleburgaz kazasına)
3- Yukarı Karaballı aşireti rüesası:
Hüseyin ağa oğlu Mehmet
(2 aile Bandırma kazasına)
4- İksor aşireti rüesası:
Şadilli Seyit Rıza Topal Hamdi
(2 aile Kirklareli kazasına)
5- Ferhat uşağı aşireti rüesası:
Kahraman zade Diyap ağa (oğulları Vali, Süleyman, Hü- seyin, Mahmut) Cemşit-Zenci (oğlu Doğan) Kahraman zade Seyit Han Havişelli küçük ağa oğlu (Mahmut) Ani hatun oğlu (İsmail) İncik ağa
Alişar ağa zade Kengo Süleyman ağa oğlu İsmail ağa
(14. aile Manisa kazasına)
6- Gilâbi Aşireti:
İbrahim Zade Hüseyin Gona Hasan ağa Gelâp ağa Haydar ağa
(4. aile Tekirdağ merkez kazasına)
7- Kol i k Aşireti:
Muhtar ağa Süleyman efendi
(2. aile Tekirdağ merkez kazasına)
8- Koçkiri Aşireti:
Al i şan bey
Haydar bey
Şad oğlu Paşa ağa
Hasan ağa
Süleyman ağa
Zeynel ağa
Ağa (oğlu Memeli ağa)
(8 aile Tekirdağ merkez kazasına)
9- Kırganlı aşireti:
Şad oğlu Süleyman Memeli ağa
(2 aile Tekirdağ Merkez kazasına)
10- Aşağı Abbas uşağı:
Zeyno zade Mustafa Meçi ağa (Vefat etmiş) bunun oğlu İsmi İbrahim ağa - oğlu Ahmet Zeynel ağanın yeğeni Mustafa - bunun oğullan (Yusuf Ali, Hüseyin, Ebubekir beyler) Küçük ağa - oğulları İsmail, Alişan, eski meb'us Miço Mustafa, Koç ağa
(13. aile Bergama kazasına)
11- Bozukanlı Keçel uşağı aşireti:
Munzur ağa
Pir Ahmet oğlu Yusuf efendi
Ali Şevki efendi
Munzur zade Nuri
Liko
Seyit Mahli, Sayıcan ağa
Munzur zade Ali ağa, Seyit İsmail, Şah cihan,
Pir Hasan ağa Veli ağa
Kahraman ağa zade Mehmet ağa
Hayır oğlu Eyüp ağa
(4. aile Hayrebolu Kazasına)
12- Birmanlı Aşireti rüesası:
Hilorik Hüseyin ağa
(1. aile Akhisar kazasına)
13- Bal uşağı aşireti rüesası:
Paşa Temur Seycan Eyüp ağa
206
Seyit Han
Hır oğlu Eyüp ağa
(6. aile Akhisar kazasına)
14- Aşuranlı Aşireti rüesası:
İbrahim ağa
(1. aile Akhisar kazasına)
15- Yukarı Abbas uşağı:
Rüesadan İksor ağası (Seyit Rızanın yukarda ismi geçti)
Diğer rüesa
Kırlavaklı Seyit Ali oğlu (Hüseyin bey)
Seyit ağa
Seyit Rıza oğulları (Baba, İbrahim ve
Seyit Hasan-Hüseyin)
(6. aile Akhisar kazasına)
16- Hamanlı aşireti rüesası:
Süleyman efendi
(1. aile Akhisar kazasına)
17- Perihan aşireti rüesası:
Hayır oğullan (Kimler olduğu tasrih edilmemiştir.)
(Tahmimen 3. Aile Bandırma kazasına)
18- Beyit uşağı aşireti rüesası:
Süleyman oğlu Zeynel
Sol Hasanlı Mahmut
Hasan
Hüseyin ağa
Kerim oğlu Ali
Molla Mehmet zade Dursun efendi
İsmail zade Zeynel
Süleyman oğlu Halil
Zeynelin kardeşi Hasan
(9. aile Salihli kazasına)
19- Aslanlı uşağı aşireti rüesası:
Pülürlü Seyit Ali oğlu Mahmut Hüseyin ağa Hafidi ağa Gedikli Koçluca kabilesi reisi Hasan Meko. Mest uşağı reisi Nur Ali
(4 aile Salihli kazasına)
20- Bezgevir ve Bezgâr aşiretleri rüesası:
Topuz oğlu İbrahim kardeşlen Süleyman ve Mahmut (3 aile Kırklareli merkez kazasına)
21- Topuz aşireti rüesası:
Alişar ağa zade Veli Dolu Vilo oğlu Mehmet ağa. Kara Ali oğlu Kego ağa
(2 aile Keşan kazasına)
22- Koç uşağı aşireti:
Çemişkezek reisleri:
Hazeride Kopu
Hazeride Dursun Ali
Ahdükte Ahmet oğlu ağa
Birade Hüseyin ağa
Hozat reisleri:
Kozlucada Kör Seyit Han
Maksut oğlu İdare namı diğer İbrahim
Timur oğlu Hüseyin
Kerim oğlu Beko
Mahmut Seyit Ali ağa
İdare İbrahimin oğlu Seyit han
(10 aile Balya kazasına)
23- Maksut uşağı aşireti rüesası: Kasım oğlu Munzur ağa Aydın ağa Mustafa ağa
Süleyman efendi
Mahmut ağa
Kahraman ağa
Abbas ağa
Ferhat uşağı reisi Aydın oğlu Kahraman, Bazik uşağı
reisi Abdal Hıdır
(9. aile Turgutlu kazasına)
24- Resik uşağı aşireti rüesası:
Oskihte Zeynal ağa Kâmil ağanın Hklil İbrahim Abbas oğlu Abbas
(3. aile Babaeski kazasına)
25- Şam uşağı aşireti rüesası:-
Şeyh Hasan
Nuri ağa
Karakaşta Süleyman çavuş
Lilo ağa namı diğeri Hesan
Ali İbrahim
Şeyh Cihan
Munzur oğlu İbiş
(7. aile Babaeski kazasına)
26- Karsanlı aşireti:
Ali ağa, Hasan ağa, Murtaza ağa
Hakesli Keko, Yertal oğlu Ali ağa
Mehmet onbaşı
Harmanlı Musa ağa - bunun kardeşlan İbrahim ve Ali
ağalar
(8. aile Uzunköprü kazasına)
27- Selamlı aşireti:
Plümerde Dursun ağanın torunları Hasan, Musa ağalar.
Nazimiye ve civar sof mezraasmda Rıza efendi ile kardeş
leri Fazlı, Resul.
Amca zadeleri Ali ve Süleyman
Ahmet ağa zade Resul efendi
(9 aile Bayındır kazasına)
28- Botanlı aşireti:
Ahmet ağa
Orumlu Yusuf ağa
Veli ağanın biraderi Kelâbi Aşo
Torunu Mehmet (Mehmet Haydar)
Alişan ağa
(7 aile Uzunköprü kazasına)
29- Zerkanlı aşireti:
Plümerde Mustafa
(1 Babaeski kazasına)
30- Çarikli aşireti:
Şeyh Hüseyin bey zade Mustafa ve Hasan beyler (2 aile Çorlu kazasına)
31- Yusufanlı aşireti:
Mehmet ve Kamer ağalar (Damerişte) Hüseyin ağa, Süleyman oğlu Keğo Peşte Zano ağa. Murtaza oğlu Mehmet (6 aile Keşan kazasına)
32- İzoli aşireti:
Gedik oğlu Mehmet, Yusuf, Aziz Rişitte Veli Hakkı efendi
(aile Keşan kazasına)
33- Cafer Sinalı aşireti:
Aziz ağa, Kirenik ağa
(2. aile Keşan kazasına)
no
34- Beyhanlı aşireti:
Mir Seyitli Hasan ağa
(1. aile Keşan kazasına)
35- Kısmorlu aşireti:
Hasan efendi
(1. aile Çorlu kazasına)
36- Sür uşağı- Süranlı aşireti:
Hasan efendi Sür zade Eyüp ağa
Gülabi zade Timur ağa- Yeğenleri İsmail, Hasan ağalar Haydar zade Haşo- biraderi Müdür ağa Maykiritli Gebanlıların reisi Hasan ağa (9. aile Çorlu kazasına)
37- Haydaranlı aşireti rüesası:
Büşnekte Ahmet ağa oğlu Kamer Hızır Hocan köyünde Ali oğlu Hızır Umum reisleri:
Mehmet ağa oğullan (Kelman Hüseyin) Birader zadeleri (Hüseyin, Musa, Süleyman, Ali) Süleyman kabilesi reisi Roştaklı Kamer ağa (9. aile Susığırlık kazasına)
38- Şeyh Mehmetli - Modanlı aşireti rüesası:
Hişto köyünde Hızır Nur oğlu Ali Mehmet Ali oğlu Bakö Nazımiyenin yukarı Harikte Keko Harikli Kihto oğulları (Kamer, Hüseyin) (7. aile Keşan kazasına)
39- Sökeli aşireti:
Ali ağa
(1. aile Kula kazasına)
40- Hormekli - Horik aşireti rüesası:
Mehmet efendi Süleyman ağa Mustafa ağa Pertal - Battal ağa
Giverikli Süleyman ağa, bunun oğullan (Bertal, Ali, Ha- san)
Süleyman ağanın kardeşları (Bertal efendi, Hüseyin, Ha- san, Süleyman ve Ali ağalar)
(13. aile Malkara kazasına)
41- Demenanlı aşireti rüesası:
Kamer ağa Cebrail ağa Hasan ağa Cibozer nam Şerir
(4. aile Bandırma kazasına)
42- Zerkanik aşireti rüesası:
Timkin ağa
(1. aile Malkara kazasına)
43- Pilvenk aşireti rüesası:
Zilânlı reisi Küro oğlu Süleyman (Perteğin Oskonik kö- yünde)
Kardeşi Hasan Köşs oğlu Hacı Mustafa Halifanlı reisi Seyit İbrahim oğlu Süleyman (4. aile Malkara Kazasına)
44- Beritanli aşireti rüesası:
İbrahim Zülfı Paso Ali ağa
(3. aile Kula kazasına)
45- Seyhan aşireti rüesası:
Hüseyin Seyit Ağa Ciki Ali kiro
(2. aile Kula kazasına)
46- Kodan aşireti rüesası:
Hasan efendi Dilo Ali Kır
(2. aile Alaşehir kazasına)
47- Balabanlı aşireti rüesası:
Halil ağa zade Paso Mehmet ağa Kamer ağa
(3. aile Çorlu kazasına)
48- Derviş Cemal evlâdı aşireti rüesası:
Erzurumlu Şeyho Zade
(1. aile Alaşehir kazasına)
49- Sarı Sultan - Sarı saltık evlâdı aşireti rüesası:
Asılları Türktür, mutidir.
50- Ali Abbas evlâdı aşireti rüesası:
Kistini i Ağa Dede Terlikuklu Ali ağa
(2 aile Alaşehir kazasına)
51- Şadilli aşireti rüesası:
Oho ağası Necip ağa zade Hasan ağa.
Umumi reis Mustafa ağa
Mehmet efendi
Adil bey
Rifat Hüseyin ağa
Zülfü
Mehmet efendinin oğullan (Seyit, Ali)
(8 aile Bandırma kazasına)
52- Kâz aşireti rüesası:
Osman bey
(1 aile Kırklareli merkez kazasına)
53- Garanson aşireti:
Hacı Didi bey
(1. aile Ödemiş kazasına)
54- Garabaş aşireti rüesası:
Abdal ağa
(1 aile Ödemiş kazasına)
55- Sultan Munzur aşireti rüesası:
Seyit oğlu Seyit Süleyman Seyit Emin
(2 aile Ödemiş Kazasına)
56- Baba Mansur aşireti rüesası:
Mazkirtli Seyit bey Plümerli Sait Mahmut
(2. aile Ödemiş kazasına)
57- Avucan aşireti rüesası:
Kababallı Seyit Hıdır Seyit İsmail
(2. aile Ödemiş kazasına)
58- Kureyşanlı aşireti:
Ali Çavuşun Hasan efendi
Seyit Mahmut Mahalli ağa
Derviş İbrahim
Zeynel Çavuş
Haro, Seydo, Ali ağa, Havr köyünden rehber
Köresipi Köyünde Keki Ali
Bert Türüşmekte Hasan efendi
Tarda köyünde Dibo ağa
Kiginin Sitir köyünde Casus İbrahim
Nazımiyede Renan köyünde Mahmut oğlu Hamdi
Nazımiyede Gülik köyünde Hasan, şeyh Mehmet çavuş
Zine köyünde Seyit Mahmut oğlu Aligâh
Kalman köyünde Mehmet oğlu Süleyman
Çamuret köyünde Zeynel ağa
Kiginin Sis köyünde İbrahim ağa
(19. aile Saray kazasına)
59- Şükranlı aşireti rüesası:
Ali ağa
(1 aile Uzunköprü kazasına)
60- Şeyh Mehmet Dede evlâdı aşireti:
Doğan dede evlâdı
(1 aile Alaşehir kazasına)
61- Pir Sultan evlâdı aşireti:
Kiştemli Seyit Mustafa Seyit Hasan
(2 aile Alaşehir kazasına)
62- Şebelânlı aşireti rüesası:
Mustafa ağa Rıza ağa Hüsnü bey
(3 aile Alaşehir kazasına)
63- Cibranlı aşireti:
Ahrnet bey (Şeyh Saidin Kayın biraderi)
(1 aile Kırklareli merkez kazasına)
64- Abdalanh aşireti:
Plümerli Nur oğlu Mustafa Tercanda Lâz Hüseyin efendi
(2 aile Balya kazasına)
65-Arilli aşireti rüesası:
Kirişli Yusuf ağa
Kardeşleri İsmail, Hüseyin, Ferhat
Amca zadeleri Alık-Muhik
Türk Mehmet ağa torunu Hüseyin ağa-oğlu
Yusuf ağa
Mahdudan kabilesi reisi Ramazanlı Dursun ağa
Şakolan kabilesi reisleri
Nazımiyeli Hüseyin
Mirç ağa
Dirizli İsmail
Nazımiyede Battal oğlu Musa
Keşkovarda Keko
Ferhadan reisi
Diyikli Deli oğlu Hüseyin
(17 aile Balıkesir kazasına)
66- Alanlı aşireti rüesası:
Mazkirtin Çuku köyünde Hasan ağa Mazkirdin Korton köyünde Hüseyin ağa (2 aile Susığırlık kazasına)
67- Hiranlı aşireti rüesası:
Mustafa ağa Mehmet Ali ağa Hüseyin ağa
Kirinste Mustafa ağa
İbi Mahmut köyünde Mehmet Ali
Sindam köyünde Ali
Dest oğlu Mehmet oğa
Palon köyünde Hüseyin efendi
(8 aile Pınarhisar kazasına)
68- Bütikanlı aşireti:
Hüseyin ağa zade İbrahim ağa Zeynel ağa Ali ağa
(2 aile Kula kazasına)
69- Çambeyli aşireti:
Hasan ağa
(1 aile Uzunköprü kazasına)
70- Şekanlı aşireti reisleri:
Yazılı değildir.
71- Alkanlı aşireti reisi:
(2 aile Pınarhisar kazasına)
72- Badilli aşireti reisi:
Mahmut bey Abdürrahman bey
(2 aile Pınarhisar kazasına)
73- Bileş aşireti:
Milli Halil bey Veli bey
(1 aile Pınarhisar kazasına)
74- Kubatlı aşireti:
Ali Resul ağa
(1 aile Vize kazasına)
75- Hasenanlı aşireti:
Muti bey
(1 aile Vize kazasına)
76- Mala aşireti:
molla Ahmet
(1 aile Vize kazasına)
77- Yelci aşireti:
İskender Ağa
(1 aile Vize kazasına)
78- Şayak aşireti reisi:
Yazılı değildir.
79- Şertik aşireti reisi:
Necip efendi
(1. aile Akhisar kazasına)
80- Kirako aşireti reisi:
Yazılı değildir.
81- Kumsur aşireti:
Resul ağa
(1. aile Vize kazasına)
82- Puğ- Puhar aşireti:
Hasan ağa
(1. aile Vize kazasına)
83- Az aşireti:
Mehmet ağa
(1. aile Akhisa kazasına)
218
84- Aatmalı aşireti:
Battal ağa oğlu Mehmet efendi
(1. aile Akhisar kazasına)
85- Hitsor aşireti:
Kahraman bey
(1. aile Vize kazasına)
86-Eşref aşireti:
Mehmet ağa
(1. aile Vize kazasına)
87- Harun aşireti:
Mehmet ağa
(1. aile Vizekazasına)
88- Bekir uşağı aşireti reisi:
Yazılı değildir.
»
89- Sinamilli aşireti:
Hacı Hasan ağa
(1. aile Malkara kazasına)
90- Malhas-Al Hasan aşireti:
İbil ağa
(1. aile Malkara kazasına)
91-Bulyan aşireti:
İyores ağa-Hasan ağa
(1. aile Malkara kazasına)
Bu suretle Dersim havalisinden 347 aile Garba nakil edilecektir.
1-Tekirdağ vilâyetine
Aile 4
2
16
14
Aşiret
Celâbi
Kuhk
Koçkıri
Kırganlı
Bozukanh- Keçel
Zerkanik
Pilvenk
Sinamilli
Malhas
Biilyan
Gideceği yer Tekirdağ kazasina
Hayrebolu kazası. Malkara kazası
19
Kureyşanlı
3
|
Balabanlı
|
2
|
Çarıklı -
|
1
|
Kismorlu
|
9
|
Sur uşağı
|
15
|
|
16
|
Tekirdağ
|
14
|
Hayreboi
|
8
|
Malkara
|
19
|
Saray
|
15
|
Çorlu
|
Saray kazasına Çorlu kazasına
kazasına
72
220
idime Vilâyetine 8
|
Karsanlı
|
Uzunköprü kazasına
|
7
|
Botanlı
|
"
|
1
|
Şükranlı
|
"
|
1
|
Çambeyli
|
|
17
|
|
|
6
|
Yusufanlı
|
Keşan kazasına
|
3
|
îzoli
|
"
|
2
|
Cafer Sinalı
|
|
1
|
Beyhanlı
|
m
|
7
|
Şeyh Mekmedanl
|
|
2
|
Topuz
|
"
|
21
|
|
|
17
|
Uzun Köpü
|
Kazasına
|
21
|
Keşan
|
|
38
|
|
|
Kırklareli Vilayetine
6 Lâçin
|
Kırklareli kazasın*
|
2
|
İksr
|
|
3
|
Bezgâr
Kâz
Cibranlı
|
"
|
11
2
|
Şekanlı Alkanlı Badilli
|
Pınarhisar kazası
|
__
|
Bileş
|
|
5
|
Kubatlı Hasenanlı
|
Vize kazasına
|
Mala
Yelci
Kumsur
Buğ
Histor
Eşref
Harun
13 18 11 5 9
56
Kırklareli
Lüleburgaz
Babaeski
Pınarhisar
Vize
4- Balıkesir Vilayetine
2 Alanlı
Haydaranh
11
17
10
2
Araph
Ferhat uşağı Abdalanlı
Kazasına
Susığırlık kazasına
Balıkesir kazasına Balya kazasına
2 3 4
17
17 11
Şadilli
Yukarı Karaballı
Perihanlı
Demenanlı
Hiranlı
Balıkesir kazasına Susığırlık
Bandırma kazası
Bigadiç kazasına
12
|
Balya
|
|
17
|
Bandırma
|
|
8
|
Bigadiç
|
|
65
|
|
|
5- Manisa Vilayetine
|
|
|
1
|
Şerlik
|
Akhisar kazasına
|
1
|
Az
|
|
1
|
Atmalı
|
II
|
1
|
Barmanlı
|
|
6
|
Bal uşağı
|
|
1
|
Aşuranlı
|
|
6
|
Yokarı Abbas
|
|
1
|
Karamanlı
|
|
18
|
|
|
6
|
Maksut uşağı
|
Turgutlu kazasına
|
4
|
Arslanlı uşağı
|
Salihli kazasına
|
9
|
Beyit uşağı
|
|
13
|
|
|
14
|
Ferhat uşağı
|
Manisa kazasına
|
2
|
Bütükânlı
|
Kula kazasına
|
1
|
Sökeli
|
|
3
|
Derikânlı
|
|
2
|
Seyhan
|
|
8 2
|
Kodan
|
Alaşehir kazasına
|
1
|
Derviş Cemal evlâdı
|
"
|
2
|
Ali Abbas evlâdı
|
"
|
1
|
Şeyh Mehmet dede
|
|
1
2
|
Pir Sultan evlâdı
|
|
3
|
Şevelânlı
|
|
11
14
' 18
9
13
8
11
|
Manisa kazasına
Akhisar
Turgutlu
Salihli
Kula
Alaşehir
|
|
73 6- îzmir Vilayetine 13
|
Hormekli
|
Tire kazasına
|
1 î
2 2 2
8
|
Gransor Garabaş Sultan Munzur Baba Mansur Ağuhan
|
Ödemiş "
|
13
|
Aşağı Abbas
|
Bergama kazasına
|
9
|
Selamlı
|
Bayındır "
|
13
13
8
8
|
Bergama kazasına Tire kazasına Ödemiş kazasına Bayındır kazasına
|
|
23
|
|
|
7- Hulâsa:
|
|
|
72 38 56 65 73 34
|
Tekirdağ vilayetine
Edirne
Kırklareli
Balıkesir
Manisa
İzmir
|
|
347
224
Uçyüz kırk yedi ailede 3470 nüfusunu Trakyaya nakli masrafları:
Lira
4437
33520
41640
1180
17350
17350 10110
125887
41640
5973
173500 Lira
173500 104100 22400
Han köyden Ferhat istasyonuna tiren (nüfus başına 127
kuruş)
Ferhat istasyonundan Mersine (nüfus tiren başına 966
kuruş)
Mersinden Çanakkale, Gelibolu, Şarköy, Tekirdağ va- pur ücreti (nüfus başına 12 lira)
Mersinden bindirme ve diğer iskelelerde indirme mas- rafı (nüfus başına 34 kuruş) Ailelerin bulundukları yerlerden (Hanköy) istasyonuna
kadar nakil
masrafı (nüfus başına 5 lira)
İskelelerden iskân yerlerine kadar nakil masrafı (nüfus
başına 5 şer lira)
Hareket yerinden iskân yerine kadar 15 günlük iaşe
masrafı (yevmiye 20 şer kuruştan)
İskân yerinde iki aylık iaşe (yevmiye 20 şer kuruştan) Memur harcirahı, müteferrik ve düşünülmiyen diğer masraflar. %
Nakliye ve iaşe ve müteferrik
masraflar 347 hane inşaası (300 lira hesabile)
Çift hayvanı ve tohumluk
300000
|